بیماری لوک آمریکایی
بیماری لوک آمریکایی یکی از مهم ترین بیماری های زنبور عسل در سطح دنیاست . این بیماری بسیار مسری می باشد ، به طوری که اگر کنترل نشود ، می تواند کل زنبورداری را نابود کند .
عامل این بیماری باکتری گرم مثبت و میکرو آیروفیلیک است . این عامل از خانواده ی باسیلها به نام باسیلوس لاروا می باشد که اولین بار وایت آن را در سال ۱۹۰۷ شناسایی کرد .
طول عامل ۵-۵/۲میکرون و عرض آن ۸/۰- ۵/۰ میکرون می باشد . هاگ یا اسپور عامل بیماری نسبت به حرارت بین ۹۰- ۲۰ درجه ی سانتی گراد ، خشکی ، مواد ضدعفونی کننده و تمامی شرایط نامساعد محیطی ، فوق العاده مقاوم است و می تواند منطقه ای را تا ۳۵ سال آلوده نگه دارد.
بیماری زایی : عامل بیماری فقط در فرم هاگ وجود دارد و در تنها قسمتی که فعال می شود ، روده ی لاروهای زنبور عسل است . عامل بیماری دارای ۹ سویه است که هرکدام بیماری زایی خاص خود را دارد .
هاگ پس از این که غذای آلوده ی لاروها را مبتلا کرد در داخل روده به شکل زایا در آمده ، به سلولهای روده حمله می کند و از طریق جدار روده وارد همولنف می شود و در نهایت ، لارو در اثر سپتی سمی می میرد .
تزاید باسیلوس لارو به قدری زیاد است که می تواند تا ۵/۲ میلیارد اسپور در بدن هر لارو تولید کند .
عواملی که در انتشار بیماری نقش دارند عبارتند از : مدیریت غلط زنبورستان ، رفتار غارت ، تجمع زنبورها ، استفاده از شان آلوده ، استفاده از عسل آلوده و در آخر خود زنبوردارها و وسایل زنبورداری آلوده .
این بیماری بیشتر در فصل پرورش نوزادان شایع است . لاروهای یک روزه ازحساسیت بیشتری برخوردارند ، ولی لاروهای ۲ الی ۳ روزه با میزان بالاتری از هاگ بیمار می شوند . در کل ، با بالا رفتن سن حساسیت لاروها نسبت به عامل بیماری کاهش می یابد .
مرگ لاروها معمولاً در زمان پیش شفیرگی رخ می دهد ، ولی گاهی تا بعد از پیش شفیرگی هم دیده شده است .
علایم :
پراکندگی حجره های نوزادان درشان ، سوراخ شدن درپوش حجره ها ، مرطوب و فرورفته بودن درپوش حجره ها ( در حالت طبیعی گنبدی شکل و خشک است ) ، دیدن قاب به صورت فلفل نمکی از نگاه کلی ، برای مثال در یک حجره باز و در یکی بسته ، در داخل یکی گرده و در داخل دیگر ی شفیره باشد ، وجود بوی ترش همراه با سریشم ، تغییر یافتن رنگ لارو از سفید مرواریدی شکل به قهوه ای ، خشک شدن و چسبیدن محکم لارو به دیواره ی حجره پس از گذشت یک ماه ، برآمدگی پولک تا مرکز حجره در زمان شفیرگی از علایم این بیماری می باشند .
برای اطمینان از تشخیص ، می توان به آزمایشی صحرایی دست زد :
چوب کبریتی را داخل بدن لارو آلوده فرو کرده ، بعد بیرون می کشیم که در بیماری لوک آمریکایی حدود ۳ سانتی متر مثل لاستیک کش می آید .
برای تشخیص نهایی از روش های آزمایشگاهی استفاده می شود .
پیش گیری و درمان :
۱- آموزش زنبوردارها
۲- سوزاندن کندوی آلوده
۳- خوراندن داروهایی از قبیل اکسی تترا سایکلین .
می توان این دارو را به ترتیب سرعت نتیجه گرفتن ، هم به صورت شربت و هم بصورت کیک و پودر ، به مقدار۵۰۰ میلی گرم به ازای هر کندو در۳ وعده و به فاصله ی ۴ تا۵ روز مصرف کرد .